سلطانی گفت: برای اینکه یک کشور نردبان صادرات را بالا برود، باید چند موضوع را مدنظر قرار دهد، چراکه صادرات نیاز به تولید دارد و تولید نیاز به سرمایهگذاری که این یک فرمول ساده است؛ پس در یک کشور باید به صورت مستمر سرمایهگذاری در زیرساختهای تولید کالا و خدمات صورت گیرد.
اقتصاد دولتی از مرغ هم شکست خورد. سیاست دولت برای تخصیص دلار با نرخ دستوری ۴۲۰۰تومانی برای واردات نهادههای دامی و تعیین دستوری قیمت مرغ، هر دو منجر به اختلال در بازار مرغ شد. مرور یکساله اتفاقات در بازار مرغ حاکی از آن است که تخصیص دلار ۴۲۰۰تومانی نهتنها به ثبات قیمت مرغ منجر نشده، بلکه واردات و تولید را نیز تحتتاثیر قرار داده است. براساس آمارها، در سال گذشته حدود ۴میلیارد دلار برای واردات نهاده با نرخ ارز دولتی تخصیص یافته است (طبق آمار بانک مرکزی در ۷ماه ۹۹، میزان ارز تخصیصی برای واردات نهادههای دامی با نرخ دولتی، ۵/ ۲ میلیارد دلار ثبت شده است)، اما بخشی از تولیدکنندگان از ارز ۴۲۰۰ تومانی بیبهره بوده و معلوم نیست که ارز دولتی به جیب چه کسانی رفته است؟ از سوی دیگر، نرخگذاری دستوری دولت نیز، صرفه اقتصادی تولید را از بین برد و به کمبود مرغ در بازار منجر شد. «دنیایاقتصاد» همواره روی این نکته تاکید داشته که «توزیع رانت» باعث کاهش قیمتها نمیشود و نهتنها برای تولیدکننده که برای مصرفکننده نیز نفعی ندارد.
الزام صادرکنندگان برای عرضه ارز در سامانه نیما برداشته شد. براساس شیوهنامه جدید رفع تعهد ارزی، صادرکنندگان میتوانند تمام ارز صادراتی خود را از طریق واردات در مقابل صادرات خود و واردات در مقابل صادرات غیر به چرخه اقتصادی کشور تزریق کنند. این تصمیم انگیزه صادرکنندگان را برای بازگشت ارز بیشتر میکند؛ چراکه صادرکنندگان بارها اعلام کردند ارز آنها در سامانه نیما خریدار ندارد یا با قیمت پایین معامله میشود که برای آنها به صرفه نیست.
پدرام سلطانی، فعال و کارشناس اقتصاد درباره تنظیم بازار به سبک ایرانی آن در گفتوگو با صمت عنوان کرد: تقریبا همه کارشناسان و فعالان حوزه اقتصاد و تجارت، به حضور دولت در حوزههای اجرایی تنظیم بازار ایرادات بسیاری را وارد میدانند و معتقدند اگر این بازارها به حال خود رها شوند، نظام عرضه و تقاضا، خود پارامترهای مورد نیاز برای تنظیم بازار را فراهم خواهد آورد اما با شیوه موجود، نهتنها بازارهای داخلی کشور دچار مشکلات فراوانی خواهند شد، بلکه تجارت برونمرزی کشور نیز با مشکلات زیادی مواجه خواهد بود. سلطانی با اشاره به فرصتهای از دست رفته دولت در این سالها برای رجوع به نظام اصولی تنظیم بازار، اظهار کرد: دولت میتوانست پیش از این و در شرایطی که اقتصاد کشور پویاتر بود، خود را از دخالت در اقتصاد کشور و برخوردهای دستوری رها کند، اما برای کاهش میزان دخالت خود در اقتصاد همت نکرد و حالا میبینیم که اقتصاد کشور ما وابستگی بسیار زیادی به دولت دارد و در نتیجه با بروز هر مشکلی همه چشمها بهدست دولت دوخته میشود.